
Panik Atak
Panik atak, başta “Panik Bozukluk” olmak üzere, birçok psikiyatrik bozuklukta ve bazı fiziksel hastalıklarda (Tiroid bezinin aşırı çalışması, kan şekeri düşüklükleri, enfeksiyon hastalıkları, kansızlık gibi…) görülebilen; beklenmedik bir anda, herhangi bir yerde ortaya çıkan; yoğun kaygı, bunaltı, korku karışımı bir nöbettir.
Bilisel davranışsal modelde ,düşüncelerin kaygıya neden olduğu fikrine dayanarak olumsuz ve çarpıtılmış düşüncelerden kaynaklanarak kişinin fiziksel semptomlar gösterdiği tezine dayanır. Bulunduğu ortamda örneğin bir adada , “ben burada kalp krizi geçirsem beni hastaneye ulaştıramazlar” düşüncesi geliştiren bir hastanın olumsuz düşünceyi takiben olumsuz fiziksel semptomlar göstermesi de olasıdır. Örn, hızlı nefes alıp verme,kalp atışlarının hızlanması,bulanık görme ve gerçekten kalp krizi geçiriyormuş endişesi yaşanır ve kişi kontrolünü kaybetme düşüncesi de pekişir.
Biz bilişsel modelde tek tek kişinin olumsuz düşüncelerini tespit ederek bu yanlış , realiteye uymayan ve kişiye hiç de faydası üzerine yeni olumlu düşünceler inşa etmesi üzerine çalışıyoruz. Kişi olumsuz düşüncenin hafiflemesi ile olumsuz duyguların, kaygının da hafiflediği ile yüzleşir.
Kişi panik atak yaşadığı yerlerde duruma” maruz bıraktırılır”.Kişi panik atak geçireceği endişesi ile kaçındığı yerlerde ve ortamlarda kendilerinin tahammül edebileceğinden edemeyeceği bir listeye göre ortamlarda duruma maruz bıraktırılır. Örn, araç kullanma, asansöre binme,yalnız sokağa çıkma ,seyahat etme,trafiğe takılma pahasına yola çıkma, adaya gitme vb.
Bu model başarılıdır ve hasta ile terapsitin aktif bir sürecidir. Tekrar atak geçirme olasılığını büyük ölçüde azaltır ve hastalara kişisel sosyal becerilerinin geliştirilmesi bu duruma olumlu katkıda bulunur. Kaçınmayı engeller.
Panik Atak Türleri
1.Beklenmedik Ataklar:Nedensiz,birden ortaya çıkan nöbetler. Panik bozuklukta bu tür ataklar vardır.
2.Duruma bağlı olanlar:Korkulan bir kedi, köpek veya başka bir nesneyle yada bir durum karşısında ortaya çıkar.
3.Durumsal yatkınlık gösterilen panik ataklar: Genellikle destekleyici bir etken vardır, ama her zaman panik oluşmaz. Örneğin araba kullanırken panik atak oluşmaktadır. Bazen araba kullandıktan sonra atak geçirmektedir…
Panik Atağın 13 bedensel bilişsel belirtisi vardır.Bunlardan 4 tanesinin olması nöbet için yeterlidir çoğunlukla 7-10 arası belirti yaşanmaktadır. Nöbet hızlı başlangıçlıdır, 10 dakikada zirveye çıkar. Bazen yarım veya bir saat sürebilir.
Panik Atakta Görülen Belirtiler:
1. Çarpıntı, kalp atışlarını duyumsama, kalbin yerinden fırlayacakmış gibi olması, göğüste basınç bazen sol kola yayılan ağrı ve uyuşmalar… 2. Terleme(Sıcak -Soğuk boşalımlar, bazen üşüme bazen alevlerin basması hissi)
3. Titreme, sarsılma, itilme hissi
4. Boğulma ve nefes alamama hali (Boğazda düğümlenme veya bir yumru, tıkanma hissi)
5. Soluğun kesilmesi (Derin nefes alma ihtiyacı, havanın yetmemesi gibi hisler)
6. Göğüste daralma, sıkışma, ağrı duyumsama
7. Bulantı, karında ağrı, şişkinlik , gaz oluşması, geğirti.(Bazen mideden başlayıp boğaza doğru yayılan kalkışma rahatsızlık hali)
8. Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma hali
9. Derealizasyon (Gerçek dışılık duyguları panik yaşandığında olaylar bir sis perdesinin gerisinde algılanır,cisimler, küçülür her şey bulanıklaşır, ya da depersonalizasyon (Benliğinden ayrılmış olma hali; sanki bedenle ruh birbirinden ayrılıyor ve kişide kendisini hissedememe, algılayamama, kendisine yabancılaşma durumu oluşur.)
10. Panik anında kontrolünü kaybedeceği yada çıldıracağı korkusu (Kendisine, çocuklara, çevreye zarar verme korkusu)
11. O esnada “yaşamım buraya kadarmış” duygususu, ölüm korkusu
12. Ellerde, kollarda, bacaklarda, başta ve birçok yerde uyuşmalar, yanmalar, karıncalanmalar, diken diken olma halleri
13. Üşüme, ürperme ya da ateş basmaları
Daha fazla bilgi ve randevu için..
Write a Comment